VOOR EEN RECHTVAARDIG LANDBOUW-, HANDELS-, KLIMAAT- EN ENERGIEBELEID
English below WORKING GROUP FOOD JUSTICE
– FOR A JUST AGRICULTURE -, TRADE -, CLIMATE AND ENERGY POLICY
INHOUD
* WERKGROEP VOEDSELRECHTVAARDIGHEID IN HET KORT
* ANALYSE
* ALTERNATIEVEN
* PETITIE en VORDERINGEN IN DE POLTIEK
* VASTENACTIE en MEDIA-AANDACHT
* RECENTE CAMPAGNE-ACTIVITEITEN
* ONDERSTEUNING
WERKGROEP VOEDSELRECHTVAARDIGHEID IN HET KORT
Werkgroep Voedselrechtvaardigheid werd op op Wereldvoedseldag (16 oktober) 2011 opgericht. Op die dag was er een publieksbijeenkomst in de Domincuskerk te Amsterdam, met een Inheemse ceremonie en presentaties en debat. Er werd op die dag ook wereldwijd door 28 mensen gevast om de eisen binnen de Petitie voor Voedselsoevereiniteit en Klimaatrechtvaardigheid kracht bij te zetten. Die vastenactie werd vanaf 1 november voortgezet, op die dag werd deze petitie ook aangeboden aan de Tweede Kamer en betrokken ministeries.
In deze petitie staan voorstellen voor een rechtvaardiger handels-, landbouw-, klimaat- en energiebeleid, die zijn in 2021 en 2023 geactualiseerd en worden momenteel ondersteund door 47 maatschappelijke organisaties, 9 sociale bedrijven en 316 burgers in binnen- en buitenland. Zie: huidige versie van de petitie (13 april 2023).
Deze voorstellen zijn vooral gericht aan de Nederlandse politiek en werden voor het eerst in oktober 2011 met een begeleidende brief verstuurd naar de Commissieleden in de Tweede Kamer en betreffende ministers. Ook de directies van Solidaridad, het Wereld Natuurfonds en Initiatief Duurzame Handel hebben deze voorstellen ontvangen. In november 2021 werd de geactualiseerde versie opnieuw naar de betrokken Nederlandse ministeries en Kamerleden gestuurd.
Op deze website vindt u een eerst een korte analyse van de problematiek en de voorgestelde alternatieven.
Daarna een verslag van de vastenacties en de vorderingen van de voorstellen in de Tweede Kamer, een overzicht van de media-aandacht in 2011 en 2012, en een overzicht van de campagne-activiteiten door Werkgroep Voedselrechtvaardigheid vanaf 2011, deels in samenwerking met andere organisaties en netwerken.
ANALYSE
Dit onrecht wordt medeveroorzaakt door lage of niet bestaande Europese importheffingen op producten als soja, palmolie en biobrandstoffen. Want deze goedkope importen maken een Europese productie van eiwit- en oliegewassen vrijwel onmogelijk. Ook blijft zo strengere wetgeving uit om de Europese overconsumptie van vlees en fossiele brandstoffen aan te pakken.
Verder kunnen boeren – zowel in Europa als the Global South – door deze vrijhandelsverdragen en de achterliggende WTO-regels – geen eerlijke prijs voor hun voedsel op de eigen markt verkrijgen en neemt het aantal familiebedrijven in de landbouw in alarmerend tempo af. Deze verdragen zorgen er namelijk voor dat bescherming van de lokale en nationale voedselmarkten (grotendeels) moet worden opgeheven. Westerse multinationals kunnen zo deze markten binnendringen met gesubsidieerde (gedumpte) westerse overschotten.
Daarnaast hebben WTO afspraken ervoor gezorgd dat het Europese Gemeenschappelijke LandbouwBeleid is geliberaliseerd. Gegarandeerde prijzen, productiebeheersing (zoals melkquotering) en publieke voorraden werden afgeschaft of drastisch verlaagd. Boeren kregen hierdoor te maken met vaak te lage en onstabiele prijzen, gecompenseerd met hectaresubsidies. Door deze WTO-hervorming werd de dumping van Europese overschotten in het mondiale Zuiden echter gelegaliseerd.
Dit alles heeft grote negatieve gevolgen voor de voedselzekerheid in landen die voorheen voldoende voedsel voor hun bevolking produceerden. De huidige klimaatvoorstellen versterken deze negatieve effecten nog eens. Westerse landen weigeren namelijk hun uitstoot van broeikasgassen drastisch te verminderen, en schuiven dit liever af op ontwikkelingslanden. Boeren die te maken krijgen met de desastreuze gevolgen van deze klimaatverandering krijgen nu ook nog eens te maken met deze ‘klimaatoplossingen’. Zo leiden de Europese biobrandstoffenrichtlijn en de aanleg van boomplantages (voor onze CO2-compensatie) er toe dat zij van hun land verjaagd worden om deze producten te verbouwen.
Om deze redenen is het Westen in grote mate verantwoordelijk voor het schenden van de mensenrechten op voedsel, water en levensonderhoud. Helaas is dit echter nog niet doorgedrongen bij een een meerderheid van de politici. Terwijl ondertussen ook de Europese arbeiders, boeren en het Midden en Klein Bedrijf steeds meer de nadelen ondervinden van de keuze voor concurrentie op wereldmarkt. Door vrijhandelsverdragen zoals EU-Mercosur en CETA zijn de Europese arbeidsrechten, Europese familiebedrijven in de landbouw, en milieu-, voedselveiligheids- en dierenwelzijnsstandaarden in groot gevaar.
ALTERNATIEVEN
Nederlandse en Europese boeren, bedrijven en consumenten kunnen er voor kiezen zoveel mogelijk lokale en regionale producten te produceren en consumeren. Maar om te komen tot een rechtvaardigere en ecologische wereld zullen vooral landelijke en Europese politici hun verantwoordelijkheid moeten nemen, en nee moeten zeggen tegen de huidige rat race op de wereldmarkt. Voedselsoeveriniteit moet het onderliggende principe in het handels- en landbouwbeleid worden, waardoor boeren weer in staat worden gesteld voor eerlijke prijzen de lokale, regionale en nationale bevolking te voeden. Als de politieke wil en moed er is zou regulering van markten – via productiebeheersing en marktbescherming – er toe kunnen leiden dat Europa zoveel mogelijk zelfvoorzienend wordt voor voedsel, veevoer en energie. Dan kunnen ook de normen aan de Europese boeren op gebied van milieu en dierenwelzijn vergaand worden verhoogd.
Dat heeft veel voordelen:
• Boeren in het Global South krijgen hun natuurlijke hulpbronnen en markten terug om hun eigen voedsel te kunnen verbouwen, om zo hun bevolking te voeden.
• Lokale en regionale productie geeft boeren in Europa en in het mondiale Zuiden een kostendekkende prijs en creëert ook werkgelegenheid in de verwerkende sector en (informele) handel.
• Lokale en regionale productie bespaart veel fossiele brandstoffen. Brandstoffen die steeds schaarser en duurder worden en die bijdragen aan klimaatverandering.
• Lokale en regionale productie leidt tot sluitende kringlopen van mineralen en voedselzekerheid op de lange termijn. Daarnaast kan Europa veel meer zelfvoorzienend in energie worden, door het gebruik van fossiele brandstoffen drastisch te beperken o.a. via veel hogere ecotaxen en door te investeren in duurzame energieproductie.
PETITIE EN VORDERINGEN IN DE POLITIEK
In het kort:
* Om aandacht te vragen voor genoemde problematiek en alternatieven aan te dragen heeft Werkgroep Voedselrechtvaardigheid in 2011 de Petitie voor voedselsoevereiniteit en klimaatrechtvaardigheid opgesteld met voorstellen tot verandering op de volgende terreinen:
• Voedselsoevereiniteit binnen landbouw- en handelsbeleid;
• Klimaatrechtvaardigheid en energiezekerheid;
• Het stoppen van de Nederlandse en Europese schending van mensenrechten en van green washing.
* Precies 10 jaar later in november 2021 is deze petitie geactualiseerd en opnieuw naar de politiek gestuurd.
Zie hier deze versie met alle ondersteuners.
Hierna vond nog een verbetering plaats op basis van input van de (nieuwe) ondertekenaars.
De huidige geupdate petitie wordt per 13 april 2023 onderschreven door 47 maatschappelijke organisaties, 9 (sociale) bedrijven en 316 burgers in binnen- en buitenland.
Als u deze petitie wilt ondertekenen, zendt dan een email naar guusgeurts@yahoo.com
Alvast bedankt voor uw steun!
Overzicht van de vorderingen in de politiek vanaf 2011:
* In oktober 2011 is de (eerste versie van de) Petitie voor voedselsoevereiniteit en klimaatrechtvaardigheid met voorstellen en een brief verstuurd naar de de minister-president, betrokken ministeries, Tweede Kamer en drie maatschappelijke organisaties.
Op 1 november 2011 is deze persoonlijk aangeboden aan de Tweede Kamer-Commissie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (ELI). Op verzoek van de Tweede Kamer heeft het kabinet deze Kamerbrief met een reactie door staatssecretaris Bleker van ELI geschreven.
* De SP fractie vroeg het kabinet in de procedurevergadering van 8 november 2011 te reageren op onze voorstellen. Deze reactie werd geschreven door staatssecretaris Bleker, en is hier te vinden: https://guusgeurts.nl/gg/wp-content/uploads/2022/11/11-11-17-kamerbrief-met-reactie-op-de-petitie-voedselsoevereiniteit-en-klimaatrechtvaardigheid.pdf
* Op 16 november zijn de voorstellen opgestuurd naar de Tweede Kamer Commissies ELI, Infrastructuur en Milieu, en Buitenlandse Zaken, maar dan uitgesplitst per Algemeen Overleg in de Tweede Kamer. Dit om de kans op moties over deze voorstellen zo groot mogelijk te maken. Zie: https://guusgeurts.nl/gg/wp-content/uploads/2023/04/11-11-16-AO-Voorstellen-voedselsoevereiniteit-en-klimaatrechtvaardigheid.pdf
* Op 6 december werd er nogmaals een dringende oproep verstuurd aan de Tweede Kamer Commissies ELI, Infrastructuur en Milieu, en Buitenlandse Zaken, met de voorstellen gesplitst per komend debat. Zie: https://guusgeurts.nl/gg/wp-content/uploads/2023/04/11-12-06-Laatste-dringende-oproep-voedselsoevereiniteit-en-klimaatrechtvaardigheid.pdf
* De SP diende op 14 december tijdens de behandeling van de begroting Landbouw en Natuur een motie in om te komen tot een verbod op landgrabbing door Europese bedrijven, pensioen- en beleggingsfondsen. Deze motie werd in de stemming gesteund door: PvdA, SP, GL, CU en PvdD. Tegen waren VVD, PVV, CDA, D66 en SGP. Zie: https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/moties/detail?id=2011Z26137&did=2011D61957
* Een andere motie van SP betrof een onderzoek in te stellen naar de negatieve effecten van bilaterale en regionale vrijhandelsverdragen voor de landrechten van kleine boeren en inheemse volkeren, en de voedselzekerheid in ontwikkelingslanden. Deze kreeg steun van PvdA, SP, D66, GL, CU en PvdD. Zie: https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/moties/detail?id=2011Z26139&did=2011D61960
* Op 21 december diende GroenLinks, SP en D66 een motie in over landrechten in ontwikkelingslanden. Deze werd bij de stemming gesteund door: PvdA, SP, D66, GL, CU en PvdD. Zie: https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/moties/detail?id=2011Z27002&did=2011D63636
* Op 16 december werd een oproep verstuurd naar de Tweede Kamer om genoemde twee SP- moties te steunen, en een motie van de Partij voor de Dieren die op 21 december werd ingediend. Deze laatste betrof het intrekken van de overheidssteun aan de RTRS en RSPO en het drastisch verminderen van deze subsidies aan het Initiatief Duurzame Handel. Zie hiervoor: https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/moties/detail?id=2011Z27110&did=2011D63872
Deze moties zouden op 20 respectievelijk 22 december in stemming worden gebracht en haalden allen helaas (net) geen meerderheid (zie hiervoor de stemminguitslagen). Zie voor deze brief aan de Tweede Kamer: https://guusgeurts.nl/gg/wp-content/uploads/2023/04/11-12-16-Oproep-moties-voedselrechtvaardigheid-stemming-20-en-22-december.pdf
* Op 19 december werd deze oproep herhaald aan de CDA-fractie in de Tweede Kamer met een copie aan een aantal CDA-leden. Hierbij werd vooral gevraagd in te stemmen met de motie over het onderzoek naar de negatieve gevolgen van vrijhandelsverdragen tussen de EU en ontwikkelingslanden. Een paar dagen eerder verscheen namelijk dit IPS-artikel over de rampzalige effecten voor de voedselzekerheid in India door het af te sluiten vrijhandelsverdrag tussen de EU en India, zie hiervoor: https://archief.viceversaonline.nl/2011/12/vrijhandelsverdrag-eu-india-is-rampzalig-voor-voedselzekerheid/
* Naar aanleiding van het klimaatdebat op 24 november diende de Partij voor de Dieren 2 moties in over een verbod op import van olie afkomstig van teerzanden, en een Europees verbod van het gebruik plantaardige olie bestemd voor biobrandstoffen. Helaas haalden ook deze moties geen meerderheid. Zie: https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/moties/detail?id=2011Z24914&did=2011D59527 en https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/moties/detail?id=2011Z24915&did=2011D59528
* De directies van Solidaridad, het Wereld Natuur Fonds en het IDH hebben niet gereageerd op het toezenden van onze voorstellen aan hen.
* Uiteindelijk werd op 10 oktober 2013 op initiatief van de Partij voor de Dieren wel een meerderheid behaald in de Tweede kamer voor een motie die pleit voor een importverbod van teerzandolie. https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/moties/detail?id=2013D40219&did=2013D40219
Samengevat:
Door de SP en de Partij voor de Dieren werden in november en december 2011 vijf moties ingediend die (grotendeels) overeenkwamen met de voorstellen die gedaan werden door de Werkgroep Voedselrechtvaardigheid. Hieronder een verzoek om een onderzoek naar de gevolgen van vrijhandelsverdragen voor voedselzekerheid en landrechten, en een pleidooi voor een Europees verbod op landroof in ontwikkelingslanden. In november en december werden diverse oproepen aan de Tweede Kamer gestuurd om deze moties te steunen.
Helaas stemden het CDA, VVD, PVV en SGP tegen alle moties. Eerstgenoemde motie werd wel ondersteund door alle overige partijen. Op 10 oktober 2013 werd op initiatief van de Partij voor de Dieren wel een meerderheid behaald in de Tweede kamer voor een motie die pleit voor een Europees importverbod voor olie afkomstig uit teerzanden.
VASTENACTIE EN MEDIA-AANDACHT
* Op 16 oktober 2011 werd er door 28 mensen in binnen- en buitenlands 24 uur gevast om deze petitie kracht bij te zetten en uit solidariteit met de mensen waarvan de mensenrechten geschonden worden door dit westers beleid. Dat gebeurde ook door 7 mensen op 1 november, 3 mensen op 20 november, 5 mensen op 24 november en 5 mensen op 13 december.
Op 16 oktober werd er tevens een publieksbijeenkomst over dit onderwerp georganiseerd in de Dominicuskerk te Amsterdam, met zo’n vijftig bezoekers. Er waren sprekers namens vrouwen-, jongeren-, milieu-, ontwikkelings-, boeren-, en inheemse volkeren-organisaties. Ook werd er een ceremonie rond voedsel en water gehouden door vertegenwoordigers van Inheemse volkeren uit diverse continenten: Alifuru Maluku (Molukken), Papua, Inka (Peru) en Turkana (Kenia).
* Tevens hield Guus Geurts van 1 november t/m 10 december een veertigdaagse vastenactie en deed hiermee een dringend beroep aan de politiek om zoveel mogelijk voorstellen over te nemen. Deze breidde hij daarna uit met een hongerstaking, in de hoop dat tenminste één van genoemde moties zou worden aangenomen. Op 14 december stopte hij hiermee op advies van begeleidend arts Co van Melle.
* Op de dinsdagen 1, 8, 15 en 22 november waren steeds tussen de 8 en 20 mensen aanwezig op het Plein voor de Tweede Kamer in Den Haag tussen 9.30 en 16.30 uur.
Op 1 november werd een petitie aangeboden met alle voorstellen aan de Kamercommissie voor Economische Zaken, Landbouw en Innovatie. Op die dagen werd er tussen 13.30 en 15.00 uur een stilte-actie gehouden met windlichten. Dit met als doel de Tweede Kamerleden op te roepen om in het gelijktijdige Vragenuur ook aandacht te schenken aan de ‘vergeten voedsel-, klimaat- en natuurlijke hulpbronnencrises’, en wat minder aan hypes en de favoriete onderwerpen van de afgelopen 10 jaar: criminaliteit, integratie en immigratie.
* Op 24 november werd er een klimaatmanifestatie georganiseerd op het Plein voor de Tweede Kamer, ter voorbereiding op het Tweede Kamerdebat over het klimaat. We werden toegesproken door Paulus Jansen (SP) en Liesbeth van Tongeren (GroenLinks). Verder werd er muziek gespeeld. Na afloop namen we plaats op de publieke tribune in de Tweede Kamer.
* Guus Geurts gaf lezingen op 7 november tijdens Occupy College op het Beursplein te Amsterdam, en op 11 december tijdens Occupy the Climate bij de Hemweg-kolencentrale, te Amsterdam, zie: https://www.indymedia.nl/node/1004
Media-aandacht voor de vastenactie in 2011 en 2012
TV – Video’s
* Film ‘Guus’ van 18 minuten in 2011 gemaakt door een student van St. Joost School of Art & Design (muziek en aftiteling zijn op zijn verzoek verwijderd), over de hongerstaking / vastenactie voor Voedselsoevereiniteit en Klimaatrechtvaardigheid gedurende 43 dagen door Guus Geurts. Deze duurde van 1 november t/m 13 december 2011. Zie: https://www.youtube.com/watch?v=cSOp1zHM8cY
* Op 13 december 2011 zond AT5 Nieuws een item uit van 2,5 minuut, zie: https://youtu.be/TJtDTzfNTpo
Eerder die dag kwam Niels Heithuis van AT5 Live lang en maakt een interview van in totaal 20 minuten, die in twee delen te zien.
– AT5 Live Deel 1 (7,5 minuut): https://youtu.be/cOzj9850RI0
– AT5 Live Deel 2 (12,5 minuut): https://youtu.be/d19GmwIsfyQ
* Op 10 december 2011 maakte documentairemaker Wiek Lenssen een filmopname met interview voor zijn nieuwe documentaire over de Limburgse varkenssector.
Deze video http://youtu.be/2WVI_96HC7M (6,5 minuten, wordt 2x afgespeeld) geeft een goed beeld van de laatste fase van de vastenactie en de sojaproblematiek. Wiek Lenssen stuurde deze video naar verschillende TV-actualiteitenprogramma’s.
Kranten en tijdschriften
Er verschenen interviews in:
* Nederlands Dagblad, De Gelderlander, BN De Stem, het Eindhovens Dagblad, De Stentor, Tubantia, het Leids Dagblad, de Gooi en Eemlander, Dagblad de Limburger, de Leeuwarder Courant (11, 12 en 13 oktober 2011), met de titel Ik wil kunnen zeggen dat ik echt alles heb geprobeerd. Zie: https://www.nd.nl/leven/leven/779750/ik-wil-kunnen-zeggen-dat-ik-echt-alles-heb-geprobeerd
* Nieuwe Oogst (12-11-11) Hongerstaking voor eerlijke landbouw
* Trouw (15-11): Niet eten om wereld beter te maken
* Intermediair in rubriek Lekker gewerkt, interview afgenomen door Marcel van Roosmalen (excuus voor de lage resolutie)
* de Volkskrant (12-12-11) Vrijhandel gaat boven het recht eigen volk te voeden: krantenartikel met foto
weblink: https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/vrijhandel-gaat-boven-recht-eigen-volk-te-voeden~b9e32dce/
Overige artikelen:
* Op 2 november 2011 verscheen een vermelding van de vastenactie in de Volkskrant (pag.4). De titel verwijst naar de protestactie rond Mauro op dezelfde dag op het Plein in Den Haag: https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/ze-mogen-ook-blijven-zonder-aardig-gezicht~b55add656/
* Op 20 november 2011 verscheen het interview Is Guus gek? op de website Foodlog, waarna een discussie op deze site ontstond, zie: http://www.foodlog.nl/artikel/is-guus-gek
* Op 24 november verscheen een opinie-artikel ‘Vastenactie voor voedselsoevereiniteit en klimaatrechtvaardigheid’ op de website van Vice Versa, vakblad voor ontwikkelingssamenwerking, zie: https://archief.viceversaonline.nl/2011/11/vastenactie-voor-voedselsoevereiniteit-en-klimaatrechtvaardigheid/
* Op 25 november 2011 verscheen een opinie-artikel ‘Zelfvoorziening – Mogelijk links alternatief’ in Dagblad De Limburger.
* Op 1 december verscheen een opinieartikel Red het klimaat, de voedselzekerheid én de banen op de website Joop.nl als reactie op een artikel van Pieter Hilhorst in de Volkskrant, zie: https://joop.bnnvara.nl/opinies/in-je-eentje-houd-je-de-opwarming-niet-tegen
* Op 8 december verscheen een artikel Guus Geurts nog steeds in hongerstaking in het weekblad Peel en Maas (Noord-Limburg)
* Op 21 en 22 december 2011 verscheen een artikel over het einde van de vastenactie door de GPD-bladen in o.a. Dagblad de Limburger, Limburgs Dagblad, BN/De Stem, Brabants Dagblad, Tubantia, De Gelderlander, Eindhovens Dagblad en PZC.
Dit was de geautoriseerde langere, ‘positievere’ versie, dat als interview (in aangepaste vorm) verscheen in De Stentor en het Nederlands Dagblad.
* Op 7 januari 2012 verscheen het artikel Hongerstaker vindt actie geslaagdin de Nieuwe Oogst.
RECENTE CAMPAGNE ACTIVITEITEN
Vanaf 2012 wordt de campagne voor voedselsoevereiniteit en klimaatrechtvaardigheid voortgezet, deels in samenwerking met andere organisaties:
• Op 30 maart 2012 organiseerden Werkgroep Voedselrechtvaardigheid samen met ASEED in de Kargadoor te Utrecht een strategie-bijeenkomst Voedsel anders voor alle ondersteuners van de petitie. Hiervoor werden ook andere mensen uitgenodigd die samen willen werken aan een rechtvaardigere en meer ecologische voedselvoorziening. Hierna werde het netwerk Voedsel Anders Nederland opgericht en er een gemeenschappelijk manifest opgesteld. Een paar jaar later werd ook Voedsel Anders Vlaanderen opgericht. Meer informatie: www.voedselanders.nl en https://www.facebook.com/voedselanders
• Deze samenwerking is vanaf 2012 voortgezet en heeft geleid tot een Voedsel Anders Conferenties in 2014, 2016 en 2022 in Wageningen, gevolgd door de regionale Voedselkaravaan-bijeenkomsten in 2018.
• Mede geïnspireerd door deze vastenactie vertrok documentairemaker Wiek Lenssen naar Brazilië om een documentaire te maken over de grootschalige sojaproductie. Hierna werd op 1 oktober 2012 het debat ‘Varkens en soja’ tijdens de Floriade in Venlo georganiseerd. Hierbij een videoverslag van deze bijeenkomst en beelden over de negatieve gevolgen van de sojateelt voor de Guarani-indianen in Brazilië.
• De pleidooien van de werkgroep zijn in samenwerking met Platform Aarde Boer Consument deels verwerkt in het alternatief binnen het Europese samenwerkingsverband: Alternative Trade Mandate. Hierin werken ontwikkelings-, milieu- en boerenorganisaties samen en ontwikkelden samen. In december 2013 werd dit alternatief gelanceerd. Zie: https://www.somo.nl/nl/alternative-trade-mandate-een-nieuwe-koers-voor-het-eu-handels-en-investeringsbeleid/
• Op 26 mei 2013 in Wageningen tijdens de March against Monsanto en op 30 oktober 2013 tijdens een demonstratie tegen de conferentie Crop World Global bij de RAI in Amsterdam, sprak Guus Geurts de aanwezigen toe. Video van de toespraak en schriftelijke versie: Hoe gaan we de wereld werkelijk voeden?
• Op 6 mei 2014 werd een Europees Verkiezingsdebat georganiseerd, met veel aandacht voor de TTIP en de ATM. Een video van presentatie van de ATM-voorstellen op gebied van landbouw: http://vimeo.com/94767357
• Mede-organisatie van de Internationale Stop TTIP dag op 11 oktober 2014 op het Beursplein te Amsterdam en andere demonstraties tegen CETA en TTIP de jaren erna. Zie:
https://www.facebook.com/events/beursplein/european-day-of-action-stop-ttip/289520644569383/?locale=he_IL en https://www.grenzeloos.org/content/stop-ttip
• Vanaf 2015 werd een coalitie gevormd van eerst alleen boeren- en later ook maatschappelijke organisaties tegen vrijhandelsverdragen als TTIP, CETA en EU-Mercosur. Deze heette tot 2020 TTIP, CETA en landbouw-coalitie en vanaf 2021 de Landbouwcoalitie voor Rechtvaardige Handel.
Zie hier het rapport “TTIP en CETA een gevaar voor de hoogwaardige Europese en Nederlanse landbouw, veehouderij en voedselvoorziening”, en het manifest “Houd de boerderij TTIP- en CETA-vrij” dat deze coalitie schreef. Deze werden in 2016 aangeboden aan de Tweede Kamer.
• In 2019 werd meegewerkt aan de totstandkoming van het manifest ‘Bescherm boeren, werknemers, consumenten, dieren en de planeet tegen de huidige vrijhandelsverdragen‘. Deze werd ondersteund door ruim 40 milieu-, boeren-, mensenrechten- en dierenwelzijnsorganisaties, vakbonden en ondernemers. Zie manifest en alle ondertekenaars: https://milieudefensie.nl/actueel/manifest-bescherm-ons-tegen-handelsverdragen
• In 2019 werd meegeschreven aan de brochure ‘Een oproep tot eerlijke en duurzame handel‘ door de Handel Anders!-coalitie. Hierin schetsen vakbonden, boeren- en maatschappelijke organisatie een analyse voor het huidige handels-, landbouw- en milieubeleid. Zie: https://handelanders.nl/wp-content/uploads/2020/11/publicatie.pdf Ook werd meegewerkt aan de lancering hiervan in Nieuwspoort, zie video: https://handelanders.nl/geslaagde-lancering-publicatie-in-nieuwspoort/
• In 2021 werd meegeschreven aan het rapport ‘Het EU-Mercosur verdrag: een kritische analyse en een alternatief‘ binnen de Handel Anders!-coalitie. Zie: https://handelanders.nl/nieuwe-publicatie-eu-mercosur-handelsverdrag/
• In 2022 werd het manifest van Voedsel Anders NL geupdated. Dit kan onderschreven worden door een email te sturen aan info@voedselanders.nl
• In november 2021 werd 10 jaar na dato de Petitie voor Voedselsoevereiniteit en Klimaatrechtvaardigheid geupdatet en opnieuw gestuurd naar: de Tweede Kamer en ministeries van Algemene Zaken, – Buitenlandse Handel & OS, – Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, – Economische Zaken en Klimaat. Zie voor deze petitie (versie 3 november 2021) met deze begeleidende brief aan de politiek.
• In de maanden daarna werd de geactualiseerde petitie voorgelegd aan de ondertekenaars en nog verder verbeterd, ook werden er meer ondersteuners gevonden. Dat resulteerde in de huidige versie van de petitie (13 april 2023) die wordt onderschreven door 47 maatschappelijke organisaties, 9 maatschappelijke bedrijven en 316 burgers in binnen- en buitenland.
NIEUW: • In mei 2023 onderschreef Werkgroep Voedselrechtvaardigheid het Manifest ‘Het Nederlands landbouwakkoord gaat verder dan Nederland: bied duurzame boeren en consumenten wereldwijd perspectief’, samen met 71 andere maatschappelijke organisaties en academici in Nederland en het mondiale Zuiden.
In dit document: het manifest, de organisaties met logo’s, en persoonlijke motivaties van de ondertekenaars.
In een overzichtsdocument, te downloaden via www.foodjustice.eu/hongerklimaat vindt u:
– de gehele huidige geüpdatete petitie met alle ondersteuners;
– de begeleidende brief aan de politiek in 2011;
– vorderingen in de politiek;
– een overzicht van de campagneactiviteiten vanaf 2011;
– artikelen die verschenen in de media over de petitie en vastenactie / hongerstaking
– mogelijkheden tot ondersteuning van de petitie en Werkgroep Voedselrechtvaardigheid.
ONDERSTEUNING VAN DE PETITIE EN WERKGROEP
Als u deze petitie wilt ondertekenen, zendt dan een email naar guusgeurts@yahoo.com
Alvast bedankt voor uw steun!
Deze werkgroep bestaat uit vrijwilligers en is afhankelijk van donaties.
Zou u deze campagne voor voedselsoevereiniteit en klimaatrechtvaardigheid financieel willen ondersteunen dan kunt u een bijdrage overmaken op bankrekening NL25ABNA0811993124 t.n.v. Stichting Platform Aarde Boer Consument onder vermelding van ‘Werkgroep Voedselrechtvaardigheid’.
Alvast bedankt!
********************************************************************
English – Working Group Food Justice
* WORKING GROUP FOOD JUSTICE IN SHORT
* ANALYSIS
* ALTERNATIVES
* PETITION AND PROGRESS
* FAST / HUNGER STRIKE
* RECENT CAMPAIGN ACTIVITIES
* SUPPORT
WORKING GROUP FOOD JUSTICE IN SHORT
Trade Working Group Food Justice was established on World Food Day (16 October) 2011. On that day there was a public meeting in the Domincuskerk in Amsterdam, with a Native ceremony and presentations and debate. 28 people worldwide also fasted on that day to reinforce the demands of the Petition for Food Sovereignty and Climate Justice. That fasting action was continued from November 1.
In 2021 and 2023 the petition was updated and contains proposals for just and environmental friendly trade, agriculture, climate and energy policies, which are currently supported by 47 civil society organisations, 9 social businesses and 316 citizens at home and abroad.
These proposals are mainly aimed at Dutch politicians and were first sent in October 2011 with an accompanying letter to the Committee members in the House of Representatives and the relevant ministers. The boards of Solidaridad, the World Wildlife Fund and the Sustainable Trade Initiative have also received these proposals.
In November 2021, the updated version was again sent to the relevant Dutch ministries and MPs.
On this website you will first find a short analysis of the problem and the proposed alternatives. This is followed by a report on the actions and progress of the proposals in the House of Representatives and the campaign activities from 2011.
ANALYSIS
Trade agreements are still being concluded or continued, which often turn out to be very disadvantageous for the local population. To enable the cultivation of export crops such as soy, palm oil and biofuels, farmers, herders and indigenous peoples in Africa, Asia and Central and South America are often forcibly displaced. They are robbed of their farmland, the grazing ground of their cattle, of (clean) water, of the rainforest or the fish they live on. This injustice is partly caused by low or non-existent European import duties on products such as soy, palm oil and biofuels. Because these cheap imports make European production of protein and oil crops virtually impossible. Stricter legislation to tackle the European overconsumption of meat and fossil fuels is also not forthcoming.
Furthermore, farmers – both in Europe and the Global South – cannot obtain a fair price for their food on their own market due to these free trade agreements and they often have to close down their businesses. These treaties mean that protection of local and national food markets must be lifted. Western multinationals can thus penetrate these markets with subsidized (dumped) Western surpluses. This has major negative consequences for food security in countries that used to produce enough food for their population.
In addition, WTO agreements have ensured that the European Common Agricultural Policy has been liberalised. Guaranteed prices, production controls (such as milk quotas) and public stocks were abolished or drastically reduced. As a result, farmers were faced with often too low and unstable prices, compensated by hectare subsidies. However, this WTO reform legalized the dumping of European surpluses in the global South.
All this has major negative consequences for food security in countries that used to produce enough food for their population. The current climate proposals further amplify these negative effects. Western countries refuse to drastically reduce their greenhouse gas emissions, preferring to pass this on to developing countries. Farmers who have to deal with the disastrous consequences of this climate change now also have to deal with these ‘climate solutions’. For example, the European biofuels directive and the construction of tree plantations (for our CO2 compensation) lead to them being driven off their land to grow these products. For these reasons, the West is largely responsible for violating human rights over food, water and livelihoods. Unfortunately, however, this has not yet reached the majority of politicians. Meanwhile, the European workers, farmers and small and medium-sized companies are also increasingly experiencing the disadvantages of opting for competition on the world market. Due to free trade agreements such as EU-Mercosur and CETA, European labor rights, European family farms, and environmental, food safety and animal welfare standards are at great risk.
ALTERNATIVES
Dutch and European farmers, companies and consumers can choose to produce and consume as many local and regional products as possible. But to achieve a more just and ecological world, especially national and European politicians will have to take their responsibility and say no to the current rat race on the global market. If there is the political will and courage, regulation of markets could lead to Europe becoming as self-sufficient as possible for food, animal feed and energy. Then the standards for European farmers in the field of the environment and animal welfare can also be raised significantly.
That has many advantages:
• Farmers in the Global South regain their natural resources and markets to grow their own food to feed their population.
• Local and regional production provides farmers in Europe and the Global South with a cost-covering price and also creates employment in the processing sector and (informal) trade.
• Local and regional production saves a lot of fossil fuels. Fuels that are becoming increasingly scarce and expensive and that contribute to climate change.
• Local and regional production leads to closed cycles of minerals and food security in the long term. In addition, Europe can become much more self-sufficient in energy by drastically limiting the use of fossil fuels, for example through much higher ecotaxes and by investing in sustainable energy production.
PETITION AND PROGRESS
In order to draw attention to the aforementioned problem and to propose alternatives, the Food Justice Working Group drew up the ‘Petition for Food sovereignty and Climate justice’ in 2011 with proposals for change in the following areas:
• Food sovereignty within agricultural and trade policy;
• Climate justice and energy security;
• Stopping the Dutch and European violation of human rights and green washing.
This petition has been updated in 2021 and 2023. As of 13 April 2023, this petition is endorsed by 47 civil society organisations, 9 social companies and 316 citizens at home and abroad. This is the latest version with all supporters.
If you would like to sign this petition, please send an email to guusgeurts@yahoo.com .
Thanks in advance for your support!
In October 2011 the Petition with proposals and an accompanying letter with background of the fast were sent to the Prime Minister, the relevant ministries, the House of Representatives and three civil society organisations. On 1 November 2011 it was personally presented to the House of Representatives Committee on Economic Affairs, Agriculture and Innovation. At the request of the House of Representatives, the cabinet at the time wrote this response from State Secretary Bleker of ELI.
In November and December 2011, the SP and the Party for the Animals submitted five motions that (largely) corresponded to the proposals made by the Food Justice Working Group. Below is a request for a study into the consequences of free trade agreements for food security and land rights, and a plea for a European ban on land grabbing in developing countries. Unfortunately, the CDA, VVD, PVV and SGP voted against all motions. The former motion was supported by all other parties. On 10 October 2013, on the initiative of the Party for the Animals, a majority was achieved in the House of Representatives for a motion calling for a European import ban for oil from tar sands.
FAST / HUNGER STRIKE
On October 16, 2011, 28 people fasted for 24 hours to strengthen this petition and in solidarity with the people whose human rights are violated by this Western policy. Guus Geurts also held a forty-day fast campaign from November 1 to December 10, making an urgent appeal to politicians to adopt as many proposals as possible. He then expanded this with a hunger strike, in the hope that at least one of the motions mentioned would be adopted. On December 14, he stopped this after a total of 43 days without eating anything. He did this on the advice of supervising physician Co van Melle.
More information about the fasting campaign and hunger strike, and the articles that appeared in the media about this, can be found at: www.foodjustice.eu/hungerclimate.
A Dutch video of this fasting action / hunger strike can be found here: https://youtu.be/cSOp1zHM8cY
RECENT CAMPAIGN ACTIVITIES
From 2012 onwards, the Food Sovereignty and Climate Justice campaign continues, partly in collaboration with other organizations:
• On 30 March 2012, together with others in the Kargadoor in Utrecht, we organized a strategy meeting on Food Alternative (Voedsel Anders) for all supporters of the petition. Other people who want to work together on more just and more ecological food supply were also invited.
• This collaboration has continued afterwards and has led to establishing the Voedsel Anders (Food Alternative) Network and Conferences in 2014 and 2016 at Wageningen University, followed by the regional Food Caravan meetings in 2018. A new conference was held in 2022, see here a report. More information: www.voedselanders.nl and https://www.facebook.com/voedselanders
• Partly inspired by this fasting campaign, documentary maker Wiek Lenssen left for Brazil to make a documentary about large-scale soy production. Subsequently, on 1 October 2012, the debate ‘Pigs and soy’ was organized during the Floriade in Venlo. Here is a video report of this meeting and images about the negative consequences of soy cultivation for the Guarani Indians in Brazil.
• The pleas of the working group have been partly incorporated in the alternative within the European partnership: Alternative Trade Mandate, in collaboration with the Platform Aard Boer Consument. Development, environmental and farmers’ organizations work together and develop together. This alternative was launched in December 2013. See: Trade Time for a New Vision: Alternative Trade Mandate
• On 26 May 2013 in Wageningen during the March against Monsanto and on 30 October 2013 during a demonstration against the Crop World Global conference at the RAI in Amsterdam, Guus Geurts addressed those present, with a speech “How are we going to feed the world really? (Dutch)” Here is a video of that speech.
• A European Election Debate was organized on 6 May 2014, with a great deal of attention for TTIP and ATM. A video of presentation of the ATM proposals in the field of agriculture: https://vimeo.com/94767357
• Co-organization of the International Stop TTIP Day on 11 October 2014 on the Beursplein in Amsterdam and other demonstrations against CETA and TTIP in the following years. See:
https://www.facebook.com/events/beursplein/european-day-of-action-stop-ttip/289520644569383/?locale=he_IL andhttps://www.grenzeloos.org/content/stop-ttip
• From 2015, a coalition was formed of first only farmers’ organizations and later also civil society organizations against free trade agreements such as TTIP, CETA and EU-Mercosur. This was called TTIP, CETA and agricultural coalition until 2020 and from 2021 the Agriculture Coalition for Fair Trade. See here the report “TTIP and CETA a threath to high-quality European and Dutch agriculture, animal husbandry and food supply”, and the manifesto “Keep the Farm TTIP and CETA Free” that this coalition wrote. These were presented to the House of Representatives in 2016 and translated into English in 2017.
• In 2019, we contributed to the creation of the manifesto ‘Protect farmers, employees, consumers, animals and the planet against the current free trade agreements’. This was supported by more than 40 environmental, farmers’, human rights and animal welfare organisations, trade unions and entrepreneurs. See the Dutch manifesto and all signatories: https://milieudefensie.nl/actueel/manifest-bescherm-ons-tegen-handelsverdragen
• In 2019, the report ‘A call for fair and sustainable trade’ was co-written by the Handel Anders! coalition. In it, trade unions, farmers’ organizations and civil society organizations outline an analysis and an alternative for current trade, agricultural and environmental policies. See for the English translation: https://handelanders.nl/wp-content/uploads/2021/01/English-version-of-our-publication.pdf
We also contributed to the launch of this in Nieuwspoort, see video: https://handelanders.nl/geslaagde-lancering-publicatie-in-nieuwspoort/
• In 2021, the report ‘The EU-Mercosur treaty: a critical analysis and an alternative’ was co-written within the Handel Anders! coalition and translated into English, Spanish and Portugese. See for the pdf of the English translation.
• In November 2021, 10 years later, the petition was updated again and sent to the House of Representatives and the Ministries of General Affairs, – Foreign Trade & OS, – Agriculture, Nature and Food Quality, – Economic Affairs and Climate. See for the petition (version 15 December) and all supporters and the accompanying letter in Dutch.
NEW: • In May 2023, Working Group Food Justice endorsed the Manifesto ‘The Dutch agricultural agreement goes further than the Netherlands: offer sustainable farmers and consumers a global perspective’, together with 71 other civil society organizations and academics in the Netherlands and the Global South.
In this document: the manifesto, the organizations with logos, and personal motivations of the signatories.
SUPPORT
This working group consists of volunteers and depends on donations.
If you would like to support this campaign for food sovereignty and climate justice financially, you can donate a contribution to:
– Bank account number: NL25ABNA0811993124
– BIC: ABNANL2A to Stichting Platform Aarde Boer Consument citing ‘Working Group Food Justice’.
Thanks in advance!